 |
| Giacomo Casanova testing his condom for holes. Image part of public domain |
Babala:
May mga salitang maseselan at maaring hindi angkop sa mga bata
Itinanong sa akin kung ano ang Tagalog ng “condom.”
Dili-hindi, maari na ring ituring na Tagalog na ang salitang “condom,”
dapatwa’t iba lamang nga ang pagbigkas. Dapat matigas ang punto na parang
Tagalog at walang halong pagbigkas na pahumal o “twang” sa wikang Ingles.
Marami nakisalo sa akin sa usaping pang-lingguwistikang
ito. Tulad nang inaasahan, may nagwika
na “salungtamod” daw ang Tagalog ng “condom.”
Ngunit sa aking palagay, tila may kawalan ng haraya (o imahinasyon) ata
ang salitang iyan. Ginamit na ang salitang “salo” o “salung” sa mga ibang bagay
na hinahanapan natin ng katumbas sa Tagalog, tulad ng “salung-pwet” para sa
“silya.” At pihado, narinig na ninyo ang may pagkabastos at may pagka-sexist na
“salung-suso” para sa “bra.” Marami na
tayong narinig na mga iba pang linikhang salita na nagsisismula sa “salung.”
Ayaw ko nang banggitin pa sila sa dahilang may pagkababaw ang antas ng mga
salitang iyan.
Balik tayo sa usaping kinakaharap. Kahit mismo sa wikang
Ingles, hindi batid ang tunay na etimolohiya ng salitang “condom.” Isang
kuro-kuro ay nanggaling daw ito sa salitang Italiyano na “guantone,” ibig
sabihin ay “gwantes” sa Tagalog at “glove” naman sa wikang Ingles. Kung susundin natin ito, maari tayong bumuo
ng bagong salita. “Guwantete” ang isa kong panukala. Subali’t may pagkabastos
rin ito.
Sa wikang Latin, isa sa hinihinalang etimolohiya ng
salitang “condom,” nagmula daw ang “condom” sa mga salitang Latin tulad ng
“condon” (sisidlan), “condamina” (bahay) o “cundum” (kaha o baina). Kung Latin ang ating magiging batayan,
gamitin natin ang “basaysay” o isang hindi sikat na singkahulugan ng salitang
“bahay.” Idugtong natin ito sa
“saya.” “Basaysaya” ang isa pang maaring
maging Tagalog ng “condom.”
Subalit ang aking pinakatanging mungkahi para sa Tagalog
ng “condom” ay ang salitang “handahada.” Tumbok na tumbok niya ang
pagka-haligutgot ng mga Pinoy pero hindi lantaran ang pagka-bastos.
Gamitin nga natin ang "handahada" sa
pangungusap.
LALAKE:
“Sinta, nais ko
sanang ikaw ay makapiling sa gabing maulan at kay lamig. Nais kong ipadama sa
iyo aking irog, ang init at lakas ng aking pag-giliw sa iyo. Sana’y ako iyong pagbigyan at ibsan ang aking
pananabik na ikaw ay makapiling at mapanaog ang iyong nektar tulad ng isang
masuyong bubuyog.”
BABAE:
“O kay kisig na
maginoo, basta ba’t may handahada,
magaganap na!"
______________
May iba pa ba kayong mungkahi na maaring katumbas ng
salitang "condom" sa Tagalog?Ang
"condom" ay nagliligtas ng buhay. Gamitin.
Isang pasasalamat kay Joel A na nagbigay sa akin ng
ideya.
(First published in “The Chair” Blog. October 1, 2011)
KAUGNAY NA MGA ARTIKULO
No comments:
Post a Comment
DISCLAIMER
The other contributing writers and members of this publication and our advertisers do not necessarily share the opinions of the writer of the article above. (Hindi nangangahulugan na sang-ayon ang mga ibang manunulat, miyembro ng babasahing ito at aming advertisers sa mga opiniyon ng may akda ng sanaysay na nakasulat sa itaas)
COMMENTS POLICY
Brun Philippines encourages readers to focus solely on the issues when commenting or criticizing. We do not allow foul language and personal attacks on any individuals. You may only comment on a public person’s beliefs and actions. We strictly screen people who will leave comments, and only comments from readers with full names will be posted. Freedom of speech also includes responsibility. We want to weed out the buffoons from the critical and freethinkers. Thanks so much.
(Hinihikayat ng Brun Philippines ang mga mambabasa na tumutok lamang sa mga isyung pinag-uusapan sa pagkomento o pagpuna. Hindi namin pinapayagan ang napakaruming wika at personal na pag-atake sa sinumang indibidwal. Maari lamang punahin ang aksiyon at paniniwala ng isang publikong indibidwal. Istrikto naming sinasala ang mga taong nagkokomento at tanging ang mga komento mula sa mambabasa na ginagamit ang buong pangalan ang aming ipapaskil. Kaakibat din ng kalayaan sa pananalita ang responsibilidad. Gusto naming alisin ang mga luko-luko mula sa kritikal at malayang mag-isip. Maraming salamat po.)